بررسی مفهوم ظلم و آثار سوء آن بر زندگی در آینه قرآن و سنت
پنجشنبه ۱۳ خرداد ۱۳۹۵|
چکیده |
نویسنده |
موضوع |
|
«ظلم» از مفاهيمي است كه در قرآن كريم و كتب روايي ما شيعيان تأكيدات فراواني بر نهي از اين موضوع شده است. «ظلم» مصدر عربي است كه به معناي ستم، يا قرار دادن چيزي در غير جاي خودش يا كمتر و يا بيشتر، و يا آن را در وقت و مكان خود انجام ندادن است و اين معنا در واقع معناي لغوي ظلم است؛ امّا معناي اصطلاحي آن عبارت است از نقض قانون نظام هستي و يا به عبارتي تجاوز كردن از حدود الهي و مخالفت با آنچه عقل و شرع آن را تعيين نموده است. در قرآن كريم معاني مترادف با ظلم بسيار است از جمله: اثيم، فاحشه، بغي، كفر و دروغ، انكار آيات الهي و دزديدن و ... . شاهد اين معاني آيات قرآن كريم هستند. در بررسي فرهنگ جوامع و مكاتب گوناگون درمي‌يابيم كه آنها يك نوع ظلم بيشتر ندارند و آن ظلم اجتماعي است. ولي مكتب اسلام با توجه به اينكه دين كامل و جامعي است و به همه‌ي جوانب يك موضوع مي‌نگرد براي ظلم سه نوع بيان مي‌دارد: 1- ظلم عقيدتي 2- ظلم فردی 3- ظلم اجتماعی با توجه به روايات ائمه- عليهم‌السلام- درمي‌يابيم كه افراد ستمگر داراي سه ويژگي هستند: 1- نافرماني از مقام برتر، 2- چيرگي و ستم بر ضعيفان، 3- ياري و پشتيباني ستمگران.
نكته قابل توجه اينكه صاحب‌نظران ريشه‌هاي ظلم را در چهار چيز خلاصه مي‌كنند: آثار و پيامدهاي ظلم در دو حوزه‌ي فردي و اجتماعي است كه عبارت است از اينكه شخص ظالم دعايش مستجاب نمي‌شود و عذر ظالم در روز قيامت پذيرفته نيست و خداوند متعال به صراحت در بعضي آيات خود فرموده كه حتي اجازه‌ي عذرخواهي به ستمگر داده نمي‌شود و همچنين عذاب‌هاي بسيار وحشتناكي در عالم برزخ گريبان‌گير شخص ظالم مي‌شود، زيرا هر فردي در عالم برزخ و عالم قبرش همنشيني دارد و آن همنشين چيزي نيست جز عمل او و چون عمل شخص ظالم بد است پس همنشين او عمل‌هاي زشت و بد اوست. و همچنين از پيامدهايي كه جامعه درگير آن است، ايجاد اختلاف و تفرقه در نهايت نابودي و ضعيف شدن حكومت‌ها و جامعه است. اسلام از همه‌ي انسان‌ها خواسته است كه زير بار ظلم نرفته و از حق مظلومان نيز دفاع كنند تا زمينه‌اي براي ظلم‌پذيري ايجاد نشود. كليد واژه‌ها:ظلم، ستم، ظالم، مظلوم، روايت.
|
زهره سعیدی
|
بررسی مفهوم ظلم و آثار سوء آن بر زندگی در آینه قرآن و سنت
|