اهمیت و جایگاه شکر از دیدگاه آیات و روایات

چکیده

نویسنده

موضوع

شکر در لغت به معنای سپاس داشتن، سپاسگزاری، قدردانی و حق شناسی است و در اصطلاح، همان تصور نعمت خداوند و شناخت نعمت و عمل کردن به مقتضای آن نعمت می‌باشد. در آموزه‌های دین مبین اسلام تأکید زیادی بر مسئله شکرگزاری و ابعاد آن شده است و فضایل آن نیز به خوبی بیان شده است، بنابراین انسان باید تلاش کند تا به این صفت الهی متصف گردد و در نظر داشته باشد که شکر از سه رکن علم، حال و عمل تشکیل می‌ شود، که در نتیجه شکر زبانی، قلبی و عملی که اقسام شکر هستند، شکل می گیرد. البته لازم به ذکر است که دستیابی به شکر عواملی دارد و موانعی وصول به شکر را ناممکن می سازد که توجه کامل به آن‌ها امری انکارناپذیر است. انسان زمانی می‌تواند به مرتبه ی عالی شکر دست پیدا کند که به این باور برسد که هرگز نمی‌تواند حدّ شکر الهی را به جا بیاورد و هر شکری خود توفیقی از جانب خداوند است و شکری دیگر را می طلبد. باید توجه داشت که سجده ی شکر به عنوان راهی با فضیلت برای شکرگزاری به درگاه الهی، در روایات اهل بیت –علیهم السلام- بسیار مورد تأکید قرار گرفته است و آثار متعددی برای آن ذکر شده است. به صورت کلی شکرگزاری آثار فراوانی در زندگی دنیوی و اخروی انسان به وجود می آورد که از جمله ی آن ها می توان موارد ذیل را نام برد: حفظ نعمت، فزونی نعمت، رسیدن به مقام متقین و البته جلوگیری از افسردگی و افزایش امید به زندگی که نیاز اساسی عصر حاضر به شمار می رود. در مقابل شکر، ناسپاسی و کفران نعمت نیز پیامدهای سوئی به دنبال می آورد که سلب نعمت، عذاب الهی، فشار قبر، فرجام سوء در قیامت و ... از جمله ی آن هاست، که با شناسایی عوامل کفران نعمت، می توان از این پیامدها در امان ماند. البته باید توجه داشت که عدم سپاسگزاری از واسطه ی نعمت، خود از مصادیق کفران نعمت محسوب می شود.

زینب شمسه

اهمیت و جایگاه شکر از دیدگاه آیات و روایات